Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), obsesyon adı verilen takıntılı düşünce veya dürtülerin yarattığı kaygı ya da rahatsızlığa neden olan sıkıntıyı ortadan kaldırmak için kompulsiyon diye tabir edilen devamlı tekrar eden davranışlar ile karakterizedir. OKB'si bulunan insanlar mantık dışı olduğunu bildiği halde rahatlayabilmek için tekrar tekrar zihni meşgul eden ve kontrol edemediği bu düşüncelerden kurtulmak adına bazı hareketleri defalarca yaparlar. Her yaştan ve her kesimden insanı etkileyen OKB, kronik ve uzun süreli bir bozukluktur.
Obsesif kompulsif bozukluktaki önü alınamayan istenmediği halde akla kendiliğinden gelen takıntılar ve tekrarlayıcı davranışlar kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler, söz konusu rahatsızlık kişinin sosyal çevreyle olan ilişkilerini sekteye uğratabilir, eğitim ve iş yaşamları bu rahatsızlıkla beraber olumsuz yönde etkilenebilir.
Obsesif kompulsif bozukluğun oluşma nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Ana teoriler şunları içerir:
- Biyoloji : OKB, vücudunuzun kendi doğal kimyasındaki veya beyin fonksiyonlarındaki değişikliklerin bir sonucu olabilir.
- Genetik : OKB'nin genetik bir bileşeni olabilir, ancak spesifik genler henüz tanımlanmamıştır.
- Öğrenme : Obsesif korkular ve zorlayıcı davranışlar, aile üyelerini izleyerek veya zamanla kademeli olarak öğrenilebilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Geliştirme Riskini Arttıran Faktörler
Obsesif kompulsif bozukluğu geliştirme veya tetikleme riskini artırabilecek faktörler şunları içerir:
- Aile öyküsü : Obsesif kompulsif bozukluk hastası olan ebeveynleri veya diğer aile üyeleri olan kişilerde OKB geliştirme riski daha yüksektir.
- Stresli yaşam olayları : Travmatik veya stresli olaylar yaşadıysanız, OKB geliştirme riskiniz artabilir. Travmalar düşünceleri, ritüelleri ve duygusal sıkıntıyı tetikleyebilir.
- Diğer ruh sağlığı bozuklukları : OKB, anksiyete bozuklukları, depresyon, madde kötüye kullanımı veya tik bozuklukları gibi diğer akıl sağlığı bozuklukları ile ilişkili olabilir.
Obsesif kompulsif bozukluğun belirtileri toplumsal ve kültürel açıdan farklılık gösterebilir. Sık görülen obsesif kompulsif bozukluk belirtileri obsesyon ve kompulsiyon olarak ayrı değerlendirilir:
Kişinin kendisini sıkıntıya sokan düşünceler olarak tanımlanabilen obsesyonun yaygın görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Simetri ve düzen dürtüsü,
- Mükemmeliyetçilik,
- Aşırı kuşku duymak,
- Güven ihtiyacı,
- Günahkâr düşüncelerden korkmak,
- Rezil olmaktan çekinmek,
- Hata yapma kaygısı,
- Başkasına zarar verme korkusu,
- Pislikten ya da mikroplardan korkmak.
- Kompulsiyon belirtileri.
Obsesyonun neden olduğu sıkıntılı durumdan kurtulmak için kişi, farklı davranışlarda bulunur. Bu davranışlardan bazıları şunlardır:
- El sıkışmamak,
- Kapı tokmağını tutmamak,
- Sürekli el yıkamak,
- Değersiz nesneler biriktirmek,
- Kilit, ütü gibi nesneleri sürekli kontrol etme ihtiyacı duymak,
- Yemekleri belirli bir sıraya göre tüketmek,
- Belirli kelimeleri tekrarlamak,
- Rutin işleri yaparken sayı saymak,
- Eşyaları belirli bir düzene göre sıralamak.
Sizlerde tedaviler ile alakalı bilgi edinmek ve en iyi psikologlardan online terapi almak istediğiniz an iletişim sayfamızda yer alan numaramızdan bize ulaşabilirsiniz. Psikolog Tuğba Yavuz Türkiye’nin her yerinde hizmetini verebilmektedir.
-nedir.jpg)
paylaş
twittle
paylaş
paylaş
