Anksiyete Nedir?
Henüz yaşanmamış olana, geleceğe dair duyulan korku, panik endişe gibi kardeş duyguların birinin ya birkaçını hissetme durumudur. Kaygı bizi harekete geçirir. Herşeyin azı karar çoğu zarar kaygının (anksiyete) fazlası bir takım fizyolojik ve psikolojik belirtileri ayrı ayrı ya da bir arada gösterebilir.
Anksiyetinin fizyolojik belirtileri
• Ağız kuruluğu
• Kas gerginliği
• Çarpıntı
• Nefes almada zorluk veya hızlı nefes alma
• Ellerde ve ayaklarda titreme
• Aşırı terleme
• Mide ağrıları
Anksiyetinin psikolojik belirtileri
• Sıkıntı/Huzursuzluk
• Heyecan
• Dikkat ve hafıza sorunları
• Tehlike algısına yönelik dikkat artışı
• Endişeli düşüncelerle aşırı meşguliyet
• Kalp krizi geçirme ve ölüm korkusu
• Kontrolü kaybetme korkusu
• Kendine veya bulunduğu ortama yabancılaşma hissi
• Aniden çok kötü bir şey olacakmış duygusu ve korkusu
En az altı aydır süren okul ya da iş performansı gibi çeşitli nedenlerle ilgili aşırı anksiyete, endişe, korku yaşanması ve bu duyguların kontrol edilmesinde güçlük çekilmesi durumunda bir uzmana başvurulmalıdır.
• Yorgunluk,
• Rahatlayamama,
• Sinirlilik ya da gerginlik,
• Konsantrasyon güçlüğü,
• Huzursuzluk,
• Kas gerginliği,
• Uyku bozukluğu,
• Çabuk yorulma gibi belirtilerin en az üçü gözlemleniyorsa (çocuklarda bir tanesinin bulunması yeterlidir) bir uzmana danışılması ve tedaviye başlanması ruh ve fiziksel sağlığı korumada oldukça önemli bir adımdır.
Toplumda her 100 kişiden 5-6 da görülmektedir. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere oranla 2,5 kat fazladır. Anksiyete bozukluklarında hem içsel hem genetik hem de çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığını söyleyebiliriz.
Anksiyete bozukluklarının oluşumunda;
• Kalıtımsal faktörler,
• Aile, okul, iş yeri gibi sosyal ortamlardaki sorunlar,
• İlişki problemleri,
• Aile bireylerinde çeşitli kaygı bozukluklarının olması,
• Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler,
• Çocuklukta yaşanan kronik stres,
• Kontrolcü ve eleştirel ebeveynler,
• Utangaç ve çekingen kişilik özelliklerine sahip olmak,
• Çevresel faktörlerin de neden olduğu strese neden olan olaylar,
• Diğer hastalıklara bağlı oluşan komplikasyonlar ve ağır geçen ameliyatlar
• Ev içi çatışma ve uyumsuzluk,
• Cinsel, fiziksel ya da duygusal istismar,
• Erken yaşta ebeveyn kaybı ya da ebeveynlerle yaşanan erken ayrılık/terk edilme gibi durumlar da anksiyeteye neden olan etkenler arasındadır.
Sürekli stresli olmak, ilerleyen yaşlarda anksiyete gelişmesine yol açabilir. Bu nedenlerin yanı sıra;
• Kronik bir sağlık sorunu,
• Evde uzun süre, bir hastayla ilgilenilmesi de anksiyeteye sebep olabilir.
Anksiyete bozukluğun tedavi edilmemesi durumunda, tedavi süreci zorlaşabilir. Bu nedenle anksiyetenin erken tanı alması ve tedavi edilmesi oldukça önemlidir.
